Sakarya Ãniversitesi Ä°nsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi CoÄrafya Bölümü ÃÄretim Ãyesi Prof. Dr. Beyza UstaoÄlu, Balıkesir Ãniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi CoÄrafya Bölümü ÃÄretim Ãyesi Prof. Dr. Ä°sa Cürebal ve Balıkesir Ãniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü CoÄrafya Ana Bilim Dalı doktora öÄrencisi Muhammed Mustafa Ãzdel, Türkiye’de zeytin tarımının iklim deÄiÅikliÄinden nasıl etkileneceÄini; 2050 ve 2070 yılları için “ılımlı” ve “kötümser” iki ayrı baÅlık altında inceledi. Hazırlanan bilimsel rapora göre Ege Bölgesi’ndeki zeytinlikler, ısınmayla birlikte küçülürken iklim deÄiÅikliÄi Karadeniz Bölgesi’ni zeytin üretimine uygun hale getirebilir. Haber Global Web Ãzel’e açıklamalarda bulunan Egeli zeytin üreticileri ise iklim deÄiÅikliÄinden önce bölgede zeytinciliÄi tehdit eden güncel sorunlar olduÄunu söyledi.
UZUN SENARYOLAR
Zeytinliklerin büyük risk altında olduÄu Ege Bölgesi için 2050 ve 2070 yılları için senaryolar hazırlandı. Buna göre Ege Bölgesiânde zeytin üretimi için “çok uygun” ve “uygun” olarak nitelenen alanların gelecekte daha çok kıyıya çekilebileceÄi, “çok az uygun” olarak nitelenen alanların ise bölgenin iç ve yüksek kesimlerine doÄru geniÅleyeceÄi belirlendi. Söz konusu alanlardaki zeytin aÄaçlarının, uzun süreli yüksek sıcaklıklar ve kuraklıÄa karÅı savunmasız olduÄu vurgulandı.
YAKIN TEHDÄ°TLER
Küresel ısınmaya baÄlı risklerin gerçekleÅeceÄi tarihler yaklaÅırken Egeli zeytin üreticileri zeytinlikleri ve diÄer tarım alanlarını tehdit eden güncel risklerle ilgili bilgi verdi. Ãanakkale ZeytinyaÄı ve Zeytin Ãreticileri DerneÄi BaÅkanı Cem Erdilek bölgede zeytinlikleri küçülten etmenlerin baÅında miras hukuku olduÄunu belirterek Åunları söyledi: “Zeytinlik alanların iklime baÄlı olarak küçülmesinin yanı sıra farklı nedenlerle küçülmelere de tanık oluyoruz. Bunlardan birisi zeytinliklerin miras yoluyla bölünmesi. Miras yoluyla intikalde zeytin alanları kiÅi baÅı üç dört dönüme kadar düÅebiliyor. Dört dönüm için de kimse zeytincilik yapmaya kalkıÅmıyor. Buna bir çözüm getirilmesi gerekiyor. Milli servet kendi kaderine terk ediliyor. Miras yoluyla intikallerde sınırların üste çekilmesi lazım. 100 dönümün altındaki zeytinliklerinin paylaÅtırılmaması gerekiyor. Zeytincilik yapacaksanız 100 dönümden az bir yerden gelir elde edilemez. 200 dönüm yeri iÅlerseniz para kazanırsanız ama 3-5 dönümlük yerler arsa gibi görülüyor ve ona göre deÄerlendiriliyor.”
ZEYTÄ°N AÄACI TAÅINABÄ°LÄ°R
Zeytincilik yapılan bölgelerin deÄiÅmesi konusunda da deÄerlendirme yapan Erdilek, “Zeytin aÄacı taÅınabilen bir aÄaç. EÄer araziyi farklı bir Åekilde deÄerlendirmek için zeytin aÄaçlarının taÅınması gerekiyorsa bu yapılabilir. Ama bunu yaparken belli Åartların uygulanması gerekiyor. AÄaçların bulunduÄu alanın üzerine farklı bir Åey yapılıyorsa o aÄaçların taÅınması Åart koÅulmalı. Ãevrimizde zeytinliklerin kesildiÄini üzerine yazlıkların yapıldıÄını görüyoruz.”
TURÄ°ZM VE MADENLER
Ayvalık Zeytin Ãreticileri DerneÄi BaÅkanı Aydın Åensal da iklim deÄiÅikliÄinin zeytin üretimine etkisi konusunda yakın zamanda çalıÅtaylara katıldıÄını belirterek, madenler ve turizm için verilen imar izinlerinin küresel ısınmadan önce zeytinlikleri küçültmeye baÅladıÄını söyledi. Åensal, “Dünyada da küresel ısınmadan dolayı tarım alanlarının küçüldüÄü, bazı ürünlerin farklı bölgelere kaydıÄı aÅikar. Biz daha çok kendi bölgemizde tarım alanlarının, doÄal alanlarının tahrip edildiÄini görüyoruz. Ayvalık’ta son dönemde tarım alanları küçülüyor. Sadece zeytin de deÄil bütün tarım alanları acımasızca talan ediliyor. Küresel ısınmaya ek olarak bunlar da var” dedi.
[email protected]
Kaynak: Web Ãzel